قانون چیست؟
قانون، مجموعه‌ای از رفتارهایی است که برای رسیدن به وضعیت مطلوب در یک جامعه گردآوری می‌شوند. وضعیتی که اکثریت اعضای آن جامعه بتوانند بخش زیادی از نیازهای‌شان را برآورده کنند.
نکاتی در مورد قانون:
- قانون مربوط به جامعه است نه فرد. اگر قانونی وجود دارد باید برای تمام اعضای جامعه (اعضای خانواده) وجود داشته باشد نه فقط بچه‌ها.
- قانون از جنس رفتار است. ما باید به دنبال رفتارهایی بهینه باشیم. برای مثال برای رفع گرسنگی می‌توان عصرانه بیسکوییت و شکلات خورد و یا میوه و سبزیجات. کدام برای ما بهتر است و نیازهای بیش‌تری را از ما تامین می‌کند. میوه علاوه بر رفع نیاز گرسنگی، نیاز به سلامتی را نیز تامین می‌کند.
- از آن‌جا که رفتارها مدام در حال تغییر هستند، پس قوانین نیز باید به صورت دوره‌ای مورد بازنگری قرار گیرند. برای مثال ساعت خواب با بزرگ‌تر شدن کودک تغییر پیدا می‌کند، پس نمی‌توان همان قانون قبل را به‌کار برد.
- در قانون استثنای فردی وجود ندارد. برای مثال هیچ‌کس نمی‌تواند نوشابه بخورد به جز بابا.
- قانون باید ساده، واضح و قابل انجام باشد. برای مثال اگر به کودک خود بگویید با دوستش خوب رفتار کند، احتمالا منظور شما را نخواهد فهمید. واضح‌تر این است که مثلا بگوییم او را هل ندهد.
- روی موارد استثنا در یک قانون از قبل مذاکره شود. برای مثال قانون این است که هر شب قبل از خواب مسواک می‌زنیم. اما اگر در شرایطی بودیم (مانند مسافرت) که دسترسی برایمان سخت شد، می‌توانیم برای تمیزی دندان‌هایمان کار دیگری انجام دهیم.
- قانون باید از قبل اعلام شود. بهتر است قانون به صورت مکتوب شده در جایی از خانه قرار گیرد که در دید همه اعضا باشد.
- قوانین وضع شده، نباید زیاد باشند. زیادی آن برای اعضا قابل به یاد سپردن و انجام نیست. پس قانون‌شکنی را در پی خواهد داشت.
- یک قانون، نباید قانون دیگری را نقض کند.
- قانون در هر شرایطی باید اجرا شود. برای مثال حالا چون امشب خسته‌ای مسواک نزن،نقض قانون است.
- قانون از جنس محدودیت است. نقض قانون جریمه دارد و جریمه آن شکلی از تنبیه است. جریمه نیز در هنگام وضع قانون باید تعیین شود.
با این تفاسیر، مشخص است که بچه به راحتی تن به پذیرفتن آن نخواهد داد. چیزی که قرار است او را محدود کند، لذتی را از او سلب نماید. تنبیه در پی داشته باشد و … توسط هیچ کسی به راحتی پذیرفته نخواهد شد.
چگونه برای خانواده قانون وضع کنیم؟
- در خانواده خود لیستی از چیزهایی که برایتان خیلی مهم است تهیه کنید. آیتم‌های لیست کم باشد.
- قوانین لازم برای اجرا شدن این لیست را با کمک همه اعضای خانواده، با مشورت و نظرسنجی وضع کنید.
- برای نقض قانون جریمه تعیین کنید. این جریمه بهتر است از نوع پیامد عمل باشد.
- قوانین تثبیت‌شده را مکتوب کرده و در معرض دید همه نصب کنید.
- به فرزند خود کمک کنید تا بتواند به قانون پایبند باشد.
- در نهایت از فرزند خود برای اجرای قوانین قدردانی کنید.
مثال:
برای مثال در خانواده شما استفاده از صندلی ماشین بسیار مهم است. در زمانی که همه اعضای خانواده جمع هستند، ابتدا ضرورت استفاده از صندلی کودک را برای حفظ بدن‌مان از آسیب‌های احتمالی توضیح دهید به صورتی که کوچک‌ترین فرد خانواده هم متوجه منظور شما شود. این آسیب‌ها برای همه افرادی است که در ماشین حضور دارند. پس با بستن کمربند می‌توان خطر را کم‌تر کرد. کوچک‌ترها برای بستن کمربند و این‌که جای ایمن‌تری داشته باشند نیاز دارند که روی صندلی مخصوص به خود قرار گیرند.
راه را برای اجرای قانون هموار کنید: صندلی‌اش مناسب و راحت باشد. اسباب‌بازی‌هایی ایمن داشته باشد تا بتواند خود را در حین رانندگی سرگرم کند و ….
بهتر است جریمه از جنس پیامد عمل باشد. برای مثال اگر کودکی بر روی صندلی خود سوار نشد، قرار نیست از خرید اسباب‌بازی دوره‌ای‌اش محروم شود اما لذت پارک و یا مهمونی که قرار بود با ماشین برود را از دست خواهد داد.
از این‌که او بر روی صندلی خود نشسته و شما چقدر خاطرجمع هستید که آسیبی در حین رانندگی به او نمی‌رسد، قدردانی کنید.
