روتین چیست؟
در تعریف ساده، روتین به معنای مجموعه‌ای از مراحل تکرار شونده در یک فرآیند است و به کارهایی گفته می‌شود که هر روز با ترتیب خاصی اجرا می‌شوند. ما در زمان بیداری‌مان روال‌هایی داریم که ممکن است حتی متوجه آن نشویم. برای مثال من هر روز صبح بعد از بیدار شدن از خواب، صبحانه کودکم را حاضر می‌کنم، لباس می‌پوشم، سرکار می‌روم، صبحانه و چای می‌خورم و شروع به کار می‌کنم. این کارها در هر روز زندگی من و تقریبا در زمان مشابهی اتفاق می‌افتند. شما هم در بخش‌های مختلف روز روال‌هایی دارید. این روال‌ها به ما آرامش می‌دهد. چون برنامه‌هایمان برای یک بازه زمانی، مشخص و معلوم است و می‌دانیم چه‌کاری می‌خواهیم انجام دهیم. نکته شگفت‌انگیز در روال‌ها این است که بدن ما به صورت ناخودآگاه منتظر اجرای گام بعدی می‌ماند.
بدن ما چگونه به روتین واکنش نشان می‌دهد؟
این تجربه برای شما آشنا است. اگر شما هر روز در ساعت خاصی بیدار می‌شوید. در حقیقت یک ساعت در بدن شما تنظیم شده است. حتی آخر هفته‌ها هم که تعطیل هستید و تمایل دارید که بیش‌تر بخوابید، ساعت بدن شما فعال است و موجب می‌شود شما در همان ساعت بیدار شوید. این ساعت در زمان‌های دیگر هم فعال است که ممکن است خودتان متوجه نشوید. شما در یک ساعت خاص در روز احساس گرسنگی می‌کنید و یا تمایل به خوردن چای دارید. این‌ها محرک‌هایی هستند که همه در بدن شما به دلیل داشتن روال فعال شده‌اند.
همین موضوع در مورد کودکان نوپا، به ویژه نوزادانی که شیر می‌خورند، نیز اتفاق می‌افتد. تحقیقات نشان داده است، کودکانی که در یک زمان مشخص غذا می‌خورند، اغلب غذای کامل‌تری می‌خورند. در نتیجه آرام‌ترند و بهتر هم می‌خوابند.
چرا نوزادان و کودکان نوپا با یک برنامه روتین بهتر رشد می‌کنند؟
یکی از روتین‌های مهم برای نوزادان و کودکان نوپا، روال قبل از خواب است. یعنی الگویی که هر شب قبل از خواب کودک تکرار شود. برای مثال در خانه ما برای خواب شب این روال برقرار است: نور خانه کم می‌شود. پوشک کودک عوض می‌شود. در حین تعویض برای او توضیح داده می‌شود که شب شده و ما در حال آماده شدن برای خواب هستیم. مسواک می‌زنیم. بسته به فصل، کودک لباس خواب می‌پوشد. به همه اعضای خانواده شب بخیر می‌گوییم. و با کتاب داستانی که کودک انتخاب کرده به سمت اتاق و تختش می‌رویم.
ما از روتین قبل از خواب صحبت کردیم. اما هدف، داشتن روال برای تمام طول روز است. برای زمان بیدار شدن، چرت‌های میان روزی، زمان غذا خوردن و …. کودک با اتفاقاتی که می‌تواند پیش‌بینی کند راحت‌تر کنار می‌آید و واکنش بهتری دارد. مراحل تکرارشونده در روتین، تبدیل به الگوهایی برای بدن کودک می‌شود و این الگوها آرامش کودک را به ارمغان می‌آورد.
حواسمان باشد که از آن‌ور بوم هم نیوفتیم. این‌که شدیدا به روتین‌ها مقید باشیم و برای مثال کودک را از طبیعت و فضای بیرون محروم کنیم تا روال خوابش به هم نخورد، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. بهترین کار مدیریت زمان است. کودکی که زمان خواب مشخص دارد، طبیعتا زمان بیرون رفتنش هم مشخص خواهد شد. در این حالت شما نه خواب کودک را قربانی چیزی کرده‌اید و نه او را از حق طبیعی و پرورش صحیحش محروم ساخته‌اید.
روتین چه مزیتی برای والدین دارد؟
زمانی که شما بچه‌دار می‌شوید تغییر بزرگی در زندگی‌تان رخ می‌دهد. تغییری که از خیلی از اثرات آن آگاهی ندارید و این شما را آشفته می‌کند. اگر بدون ساختار پیش روید، به زودی خسته خواهید شد. سختی‌ها و فشارهای زیادی را تحمل می‌کنید. و اولین اثر این فشارها این است که سریعا توسط نوزاد شما دریافت شده و او را نیز ناآرام می‌کند. پس شما از خود و زندگی‌تان ناراضی خواهید شد. هر لحظه ممکن است اتفاقی رخ دهد که شما دلیلش را نمی‌دانید و توانایی حل مسئله را هم ندارید.
اما اگر روتین‌ها وارد زندگی شود. شما برنامه‌هایی خواهید داشت که می‌دانید هر کدام چه زمانی قرار است اجرا شوند. پس نیاز کودک را با سرعت بیش‌تری تشخیص داده و به آن رسیدگی می‌کنید. حتی می‌توانید خواسته‌های او را پیش‌بینی کنید. چرا الان دارد گریه می‌کند؟ می‌دانید که اکنون زمان چرت زدن و یا غذا خوردن است و یا این‌که حوصله‌اش سررفته پس مشغول بازی با او می‌شوید.
پس روی خوش زندگی نمایان می‌شود:
- اکنون می‌دانم که چه زمانی کودکم می‌خوابد تا من هم به چند کار شخصی‌ام بپردازم.
- می‌دانم که زمان‌های بیداری کودکم، چه بازه‌ای در روز است پس می‌توانم برای بیرون بردن او برنامه داشته باشم.
- حتی می‌توانم به گونه‌ای برنامه بریزم که زمان چرت زدنش با زمانی که در ماشین یا کالسکه هستیم یکی شود.
- می‌دانم که چه زمانی نیاز به غذا خوردن دارد پس وسایل لازم را با خود می‌برم.
- احساس کنترل بیش‌تری بر روی زندگی دارم. پس در حقیقت راضی‌ترم. خودم و کودک نیز شادتر هستیم.
اشتراک‌ها: اضطراب جدایی در کودکان - ماتیکان کده
اشتراک‌ها: مزایای کتاب خواندن برای کودکان - ماتیکان کده