نیاز و احساس
زبان مشترک، بین تمام انسان‌ها نیاز است. انسان از مجموعه‌‌ای از نیازها ساخته شده است و در طول زندگی خود تمام تلاش خود را برای برآورده کردن این نیازها از راه‌های مختلف می‌کند. رشد آدمی نیز در همین مسیر اتفاق می‌افتد. انسان‌ها در نیازها مشترک هستند اما هر کسی برای تأمین نیاز خود راهی متفاوت انتخاب می‌کند که رفتار او را شکل می‌دهد. پس تفاوت انسان‌ها در رفتارهایی است که از آن‌ها سر می‌زند.
ما در این مقاله به نیاز خواهیم پرداخت. نیاز چیست؟ چگونه می‌توان پی برد که چه نیازی داریم؟ برای رفع نیاز چه راه‌هایی داریم؟ و راه بهتر را چگونه انتخاب کنیم؟ خواهیم دید که روش تأمین نیاز نیز بسیار مهم است. ما به دنبال این هستیم که با شناخت درست نیازمان، رفتاری را انتخاب کنیم که مخالف با ارزش‌هایمان نباشد. برای مثال برای رفع نیازی که به غذا داریم. خوردن یک وعده غذایی سالم و یا خوردن خوراکی‌هایی که ارزش غذایی ندارند می‌تواند نیاز ما به غذا را برطرف کند. اما از بین این دو راه و هزاران راه دیگری که وجود دارد کدام بهینه است؟ کدام برایمان ارزشمندتر خواهد بود؟
چگونه نیازهای خود را تشخیص دهیم؟
نیازها به خودی خود نمودی در انسان ندارند. اما موجب بروز نشانه‌هایی در بدن و یا روان انسان می‌شوند. برای مثال بدن شما نیاز به کلسیم دارد و شما نمودش را در ناخن‌هایتان مشاهده می‌کنید. یا شما به خودی خود عفونت درون بدنتان را تشخیص نمی‌دهید تا زمانی که نمود آن با تب را تجربه کنید. پس باید به دنبال نشانه‌ها باشیم. این نشانه‌ها در انسان به صورت احساس بروز می‌کنند.
برای مثال شما نیاز به غذا دارید، احساس گرسنگی می‌کنید. مانند این مثال، همیشه تشخیص درست نیازی که پشت یک احساس است، کار راحتی نیست. کودک شما بداخلاق شده و مدام بهانه می‌گیرد، شما راه‌های مختلفی برای حل این مسأله به‌کار می‌برید و ناکام می‌شوید. در صورتی که این بهانه‌گیری به دلیل افت قند خون کودک است و با خوردن یک خوراکی همه چیز خوب می‌شود.
شناخت نیازها چه اهمیتی دارد؟
همان‌طور که گفتیم، نیازها بین تمامی انسان‌ها مشترک است. لیست نیازها را می‌توانید سایت زبان زندگی ببینید. نیازها در دسته‌بندی خوب و بد قرار نمی‌گیرند. بلکه این راه‌های تأمین نیاز است که مناسب و یا غیرمناسب انتخاب می‌شود. مشکل ما انسان‌ها این است که در اکثر مواقع نیاز درست خود و یا دیگران را تشخیص نمی‌دهیم. سپس به روش‌های مختلفی چه مناسب و چه غیرمناسب برای رفع نیازی که تشخیص نداده‌ایم می‌پردازیم. در نهایت نیز ناکام خواهیم شد.
آشنایی با احساسات (لیست احساس‌ها را این‌جا ببینید) از همان کودکی، شناخت صحیح نیازی که باعث آن احساس شده است، قابلیتی مهم به انسان می‌دهد که در تمام طول زندگی‌اش بتواند موفق عمل کرده و راه بهینه برای موقعیت‌های مختلفی که در آن قرار می‌گیرد را پیدا کند. به عبارت دیگر مهارت زندگی پیدا می‌کند.
چگونه به کودکمان برای تشخیص نیاز و بروز احساسش کمک کنیم؟
کودک را با انواع احساس‌ها آشنا کنید.
- از کتاب‌ها کمک بگیرید.
- از پوسترها و کارت‌ها استفاده کنید (سایت زبان زندگی این ابزارها را برای شما آماده کرده است).
- از آینه کمک بگیرید (جلوی آینه هم‌راه با کودک خود نمود احساس‌های مختلف در حالت صورت خود را تمرین کنید).
- دست به کار شده و با کمک کاغذ و مدادرنگی و چنین وسایلی احساس‌ها را نقاشی کنید و یا خودتان کارت درست کنید.
چندین بار در طول روز و در اتفاق‌های مختلف، احساس کودک را بپرسید.
اگر کودک احساسی دارد که نمی‌تواند آن را در دسته خاصی قرار دهد. به او کمک کنید تا احساس دقیقش را تشخیص دهد. اگر احساس جدیدی است برایش اسم انتخاب کنید و حالت آن را به پوستر خود با نقاشی اضافه کنید.
فراموش نکنید که احساس بد نداریم. کودک ممکن است خشمگین شود، ناراحت باشد. احساس ناکامی و یا بیزاری داشته باشد. آن‌ها را بپذیرید. اگر این احساس‌ها بد خوانده شود، کودک در پی انکار آن‌ها برخواهد آمد.
به دنبال عوض کردن احساس کودک نباشید. کودکی که غمگین است با وعده شهربازی و یا یک خوراکی خوش‌مزه، نیاز پشت احساس غمش برطرف نخواهد شد. نیاز درست را تشخیص دهید و برای تأمین آن کاری کنید.
گام به گام با کودک خود پیش بروید. او همیشه شما را در کنار خود ندارد که احساسش را تشخیص دهید. پس به جای ماهی دادن، ماهی‌گیری را به او بیاموزید. کمکش کنید تا نیازش را خودش تشخیص دهد. تا مهارت این کار را آرام آرام کسب کند.
در نهایت می‌دانیم که ما هم در نقش پدر و مادر ممکن است خودمان در تشخیص نیاز خود و کودکمان مهارت کافی نداشته باشیم. از منابع مختلف کمک بگیریم و سعی کنیم این مهارت را به زندگی خودمان که همان بستری است که کودکمان در آن رشد می‌کند. بیاوریم.
ماتیکانکده کتاب‌های زیر را در زمینه نیاز و احساس پیشنهاد می‌کند. برای دسترسی و خرید این کتاب‌ها به بخش فروشگاه مراجعه کنید.
اشتراک‌ها: مدیریت تعارض بین والدین - ماتیکان کده